Στα ομαδικά αθλήματα το χαρακτηριστικό είναι η συνύπαρξη πολλών διαφορετικών και τύπων παικτών, οι οποίοι πρέπει να λειτουργούν αρμονικά για το καλό της ομάδας. Αυτό είναι ίσως το δυσκολότερο αλλά και το πιο ενδιαφέρον θέμα που πρέπει να διαχειριστεί ο προπονητής. Ποιους λοιπόν τύπους παικτών συναντάμε?
1. Ο ‘’νικητής’’ περιορισμένης ικανότητας. Αυτός δεν έχει την ικανότητα για μεγάλα πράγματα όμως έχει πάθος, προσπαθεί πολύ και τελικά καταφέρνει περισσότερα από αυτά για τα οποία είναι προορισμένος. Είναι χρήσιμος για κάθε προπονητή γιατί είναι σίγουρο ότι θα παλέψει μέχρι τέλους για τη νίκη!
2. Ο ‘’νικητής’’ υπό προϋποθέσεις. Αξιοσημείωτη περίπτωση παίκτη. Είναι αυτός που θέλει να κερδίζει αλλά χρειάζεται κάποιον άλλο για να μπει μπροστά! Μόλις συμβεί αυτό ‘’ξυπνάει’’ και όλα πάνε καλά. Αν όμως του ζητήσεις να ‘’σπρώξει’’ ο ίδιος την ομάδα στο παιχνίδι μάλλον δεν έχεις τύχη να κερδίσεις το παιχνίδι…
3. Ο ‘’νικητής’’ με ικανότητες. Είναι ο παίκτης που θα κάνει καριέρα αν έχει σωστή νοοτροπία. Συνδυάζει ταλέντο και ψυχικά αποθέματα και δουλεύει σωστά για την επιτυχία. Είναι πειθαρχημένος και δεν χρειάζεται την πίεση του προπονητή του για να τα δίνει όλα! Γίνεται από μικρός ηγέτης στη προσπάθεια της ομάδας του και οι συμπαίκτες του τον εμπιστεύονται και τον στηρίζουν.
4. Ο ‘’αγχωμένος’’. Αυτός είναι συνήθως ο πιο συνεπής, ο πιο γυμνασμένος, ο πιο πειθαρχημένος, όμως την ώρα της κρίσης, δηλαδή στο παιχνίδι παραλύει. Απολαμβάνει την προπόνηση στην οποία είναι πάντα πολύ καλός κι εύστοχος, όμως στον αγώνα τα χέρια του ιδρώνουν, η ανάσα του γίνεται βαριά και συχνά τα πόδια του τρέμουν!!! Βασανίζεται και στεναχωριέται που δεν μπορεί να βγάλει στο γήπεδο τον πραγματικό του εαυτό…
5. Ο ‘’νικητής’’ στα λόγια. Είναι αυτός που πριν από τα παιχνίδια κάνει δηλώσεις και δίνει όρκους νίκης, όμως στα δύσκολα κάνει πίσω, συχνά προφασιζόμενος κάποιο πρόβλημα όπως τραυματισμός, διαιτησία, καιρικές συνθήκες κτλ. Πάντως στα τελειωμένα παιχνίδια μάλλον θα είναι ο καλύτερος παίκτης!
6. Ο ‘’επαγγελματίας’’. Τις περισσότερες φορές έχει αλλάξει 9-10 ομάδες μέχρι τα 30 του. Προσφέρει όπου παίζει, δεν δημιουργεί προβλήματα, όμως θέλει η ομάδα να είναι εντάξει στις υποχρεώσεις της απέναντι του και προβληματίζεται φανερά όταν αυτό δεν συμβαίνει. Δεν δένεται συναισθηματικά με τις ομάδες ή τους συμπαίκτες του, όμως αν το σωματείο του φερθεί καλά κι έντιμα, αυτός θα φερθεί καλύτερα για όσο διάστημα παίξει εκεί.
7. Ο ‘’μποέμ’’. Είναι ο παίκτης που τις περισσότερες φορές θα έπαιζε μεγάλο μπάσκετ αν δεν αντιμετώπιζε το άθλημα με μια ιδιότυπη χαλαρότητα. Δεν είναι αδιάφορος, αγαπάει το μπάσκετ, όμως δεν είναι από τις πρώτες του προτεραιότητες. Σπάνια κάνει σοβαρές διατάσεις, σπάνια θα τρέξει 100% στα σπριντ και ακόμα πιο σπάνια θα εκτελέσει με ζήλο το πρόγραμμά του στα βάρη. Όμως ξέρεις ότι όταν πωρωθεί στο παιχνίδι θα τα δώσει όλα και θα εντυπωσιάσει! Εκεί, εσύ ο προπονητής θα αναλογιστείς τι θα μπορούσε να κάνει αν έβλεπε το μπάσκετ αλλιώς…
8. Ο ‘’αδιάφορος’’ με ικανότητες. Ξέρει ότι έχει ταλέντο, όμως δεν ασχολείται ιδιαίτερα με το θέμα. Παίζει όσο χρειάζεται για να μην εκτίθεται, παίζει πολύ όταν του βγαίνει, αλλά δεν θα βάλει τα πόδια του στη φωτιά αν χρειαστεί! Είναι η περίπτωση των μεγάλων ταλέντων που ποτέ δεν έπαιξαν ψηλά και περιορίστηκαν σε μικρότερες κατηγορίες όπου έπαιζαν χωρίς κόπο…
9. Ο ‘’ατομιστής’’. Η λέξη ‘’ομάδα’’ δεν υπάρχει στο λεξιλόγιό του. Κοιτάζει πώς να σκοράρει, πως θα φαίνεται παρά έξω και είναι χαρούμενος μόνο όταν αυτός έχει παίξει καλά, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του παιχνιδιού. Οι συμπαίκτες του σχεδόν τον αντιπαθούν, τον αποφεύγουν και συνήθως αποτελεί ξένο σώμα. Αν ο προπονητής δεν διαχειριστεί σωστά την περίπτωση αυτή από την αρχή, θ αντιμετωπίσει σοβαρότατα προβλήματα στο άμεσο μέλλον…
10. Ο ‘’αιώνια’’ αδικημένος. Είναι αυτός που έχει πρόβλημα με όλους τους προπονητές του πάντα! Νομίζει ότι ο ίδιος δεν φταίει ποτέ και για τίποτα. Ο προπονητής φταίει που δε τον εμπιστεύεται, που δεν τον βάζει στη σωστή θέση, που του φωνάζει, που δεν έχει σύστημα γι αυτόν κτλ. Και κάθε χρόνο τα ίδια! Στο τέλος σταματάει το μπάσκετ ‘’αδικημένος’’ ή πάει 4 κατηγορίες παρακάτω να παίξει, που κι εκεί όμως κάτι θα του φταίει και κάποιος θα τον αδικεί πάλι…
11. Ο ‘’έμπειρος’’. Βρίσκεται στη δύση της καριέρας του. Προπονείται στο δικό του ρυθμό, ώστε να είναι φρέσκος και αποδοτικός. Χρησιμοποιεί το μυαλό του στο παιχνίδι και ξέρεις ότι αυτό που μπορεί θα το κάνει με συνέπεια. Περισσότερο τον ενδιαφέρει να τον αντιμετωπίζεις με σεβασμό και αξιοπρέπεια παρά το πόσο χρόνο συμμετοχής θα έχει. Είναι αυτονόητο ότι κρατάει ισορροπίες εντός κι εκτός τεσσάρων γραμμών…
12. Ο ‘’οικογενειάρχης’’. Συχνή περίπτωση στις μικρές κατηγορίες. Αγαπάει το μπάσκετ, κάνει ότι μπορεί για να είναι συνεπής, όμως οι υποχρεώσεις του δεν τον αφήνουν. Χάνει προπονήσεις, λείπει διήμερα και τριήμερα και σίγουρα Χριστούγεννα, Πάσχα και μεταβατική περίοδο δεν μπορείς να τον υπολογίζεις και ιδιαίτερα…
14. Ο ‘’ταλαντούχος’’ μικρός. Βράζει το αίμα του, δουλεύει ασταμάτητα και ονειρεύεται μια λαμπρή καριέρα. Σέβεται τα λεπτά συμμετοχής που του δίνει ο προπονητής του και λειτουργεί σαν σφουγγάρι σε όσα συμβαίνουν γύρω του εντός κι εκτός γηπέδου. Προσπαθεί να είναι συνεπής και στο τμήμα που ανήκει ηλικιακά (πχ εφηβικό), χωρίς να βεντετίζει και να υποτιμάει τη διαδικασία εκεί.
15. Ο ‘’κακής νοοτροπίας’’ μικρός. Με το που τον καλείς στο αντρικό νομίζει ότι πρέπει να παίξει και 5άδα εκεί! Πιστεύει ότι είναι ο Γκάλης και ο Τζόρνταν μαζί και ότι το μπάσκετ είναι μόνο τρίποντα και σορτσάκια μέχρι τον αστράγαλο. Δεν δέχεται εύκολα παρατηρήσεις και αντιδρά σε οτιδήποτε αντίθετο με το σκεπτικό του. Υποτιμάει τους συνομηλίκους του και θεωρεί αγγαρεία το να παίζει μαζί τους. Αν μάλιστα σε όλα αυτά υπάρχει και μπαμπάς που σιγοντάρει, τότε η ιστορία του μικρού είναι μάλλον τελειωμένη…
Κλείνοντας, θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν όλοι την δυσκολία της δουλειάς του προπονητή στο μπάσκετ. Το δύσκολο δεν είναι να επιλέξεις το κατάλληλο σύστημα για την ομάδα σου αλλά να καταφέρεις να διαχειριστείς τόσους διαφορετικούς χαρακτήρες και ταυτόχρονα να πρέπει να αποφασίζεις γρήγορα και σωστά για ότι αφορά την ομάδα μέσα και κάποιες φορές έξω από το παιχνίδι.
Το επάγγελμα του προπονητή ‘’κάποιοι’’ έχουν ξεχάσει πόσο σημαντικό είναι ή προσπαθούν να το απαξιώσουν για ευνόητους λόγους! Προσωπικά πιστεύω ότι η προπονητική στο μπάσκετ δεν συγκρίνεται με κανένα άλλο άθλημα. Είναι συνδυασμός πολλών πραγμάτων μαζί, πολλών ικανοτήτων καθώς και πολλών ιδιαιτεροτήτων. Δεν είναι τυχαίο που στις ΗΠΑ και ειδικά στο NCAA, εκεί όπου το μπάσκετ είναι στην ιδανική του κατάσταση, ο προπονητής είναι ξεχωριστός, αξιοσέβαστος και αληθινά σημαντικός.
Δεσποτάκης Μάριος
Basketball Coach
1. Ο ‘’νικητής’’ περιορισμένης ικανότητας. Αυτός δεν έχει την ικανότητα για μεγάλα πράγματα όμως έχει πάθος, προσπαθεί πολύ και τελικά καταφέρνει περισσότερα από αυτά για τα οποία είναι προορισμένος. Είναι χρήσιμος για κάθε προπονητή γιατί είναι σίγουρο ότι θα παλέψει μέχρι τέλους για τη νίκη!
2. Ο ‘’νικητής’’ υπό προϋποθέσεις. Αξιοσημείωτη περίπτωση παίκτη. Είναι αυτός που θέλει να κερδίζει αλλά χρειάζεται κάποιον άλλο για να μπει μπροστά! Μόλις συμβεί αυτό ‘’ξυπνάει’’ και όλα πάνε καλά. Αν όμως του ζητήσεις να ‘’σπρώξει’’ ο ίδιος την ομάδα στο παιχνίδι μάλλον δεν έχεις τύχη να κερδίσεις το παιχνίδι…
3. Ο ‘’νικητής’’ με ικανότητες. Είναι ο παίκτης που θα κάνει καριέρα αν έχει σωστή νοοτροπία. Συνδυάζει ταλέντο και ψυχικά αποθέματα και δουλεύει σωστά για την επιτυχία. Είναι πειθαρχημένος και δεν χρειάζεται την πίεση του προπονητή του για να τα δίνει όλα! Γίνεται από μικρός ηγέτης στη προσπάθεια της ομάδας του και οι συμπαίκτες του τον εμπιστεύονται και τον στηρίζουν.
4. Ο ‘’αγχωμένος’’. Αυτός είναι συνήθως ο πιο συνεπής, ο πιο γυμνασμένος, ο πιο πειθαρχημένος, όμως την ώρα της κρίσης, δηλαδή στο παιχνίδι παραλύει. Απολαμβάνει την προπόνηση στην οποία είναι πάντα πολύ καλός κι εύστοχος, όμως στον αγώνα τα χέρια του ιδρώνουν, η ανάσα του γίνεται βαριά και συχνά τα πόδια του τρέμουν!!! Βασανίζεται και στεναχωριέται που δεν μπορεί να βγάλει στο γήπεδο τον πραγματικό του εαυτό…
5. Ο ‘’νικητής’’ στα λόγια. Είναι αυτός που πριν από τα παιχνίδια κάνει δηλώσεις και δίνει όρκους νίκης, όμως στα δύσκολα κάνει πίσω, συχνά προφασιζόμενος κάποιο πρόβλημα όπως τραυματισμός, διαιτησία, καιρικές συνθήκες κτλ. Πάντως στα τελειωμένα παιχνίδια μάλλον θα είναι ο καλύτερος παίκτης!
6. Ο ‘’επαγγελματίας’’. Τις περισσότερες φορές έχει αλλάξει 9-10 ομάδες μέχρι τα 30 του. Προσφέρει όπου παίζει, δεν δημιουργεί προβλήματα, όμως θέλει η ομάδα να είναι εντάξει στις υποχρεώσεις της απέναντι του και προβληματίζεται φανερά όταν αυτό δεν συμβαίνει. Δεν δένεται συναισθηματικά με τις ομάδες ή τους συμπαίκτες του, όμως αν το σωματείο του φερθεί καλά κι έντιμα, αυτός θα φερθεί καλύτερα για όσο διάστημα παίξει εκεί.
7. Ο ‘’μποέμ’’. Είναι ο παίκτης που τις περισσότερες φορές θα έπαιζε μεγάλο μπάσκετ αν δεν αντιμετώπιζε το άθλημα με μια ιδιότυπη χαλαρότητα. Δεν είναι αδιάφορος, αγαπάει το μπάσκετ, όμως δεν είναι από τις πρώτες του προτεραιότητες. Σπάνια κάνει σοβαρές διατάσεις, σπάνια θα τρέξει 100% στα σπριντ και ακόμα πιο σπάνια θα εκτελέσει με ζήλο το πρόγραμμά του στα βάρη. Όμως ξέρεις ότι όταν πωρωθεί στο παιχνίδι θα τα δώσει όλα και θα εντυπωσιάσει! Εκεί, εσύ ο προπονητής θα αναλογιστείς τι θα μπορούσε να κάνει αν έβλεπε το μπάσκετ αλλιώς…
8. Ο ‘’αδιάφορος’’ με ικανότητες. Ξέρει ότι έχει ταλέντο, όμως δεν ασχολείται ιδιαίτερα με το θέμα. Παίζει όσο χρειάζεται για να μην εκτίθεται, παίζει πολύ όταν του βγαίνει, αλλά δεν θα βάλει τα πόδια του στη φωτιά αν χρειαστεί! Είναι η περίπτωση των μεγάλων ταλέντων που ποτέ δεν έπαιξαν ψηλά και περιορίστηκαν σε μικρότερες κατηγορίες όπου έπαιζαν χωρίς κόπο…
9. Ο ‘’ατομιστής’’. Η λέξη ‘’ομάδα’’ δεν υπάρχει στο λεξιλόγιό του. Κοιτάζει πώς να σκοράρει, πως θα φαίνεται παρά έξω και είναι χαρούμενος μόνο όταν αυτός έχει παίξει καλά, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα του παιχνιδιού. Οι συμπαίκτες του σχεδόν τον αντιπαθούν, τον αποφεύγουν και συνήθως αποτελεί ξένο σώμα. Αν ο προπονητής δεν διαχειριστεί σωστά την περίπτωση αυτή από την αρχή, θ αντιμετωπίσει σοβαρότατα προβλήματα στο άμεσο μέλλον…
10. Ο ‘’αιώνια’’ αδικημένος. Είναι αυτός που έχει πρόβλημα με όλους τους προπονητές του πάντα! Νομίζει ότι ο ίδιος δεν φταίει ποτέ και για τίποτα. Ο προπονητής φταίει που δε τον εμπιστεύεται, που δεν τον βάζει στη σωστή θέση, που του φωνάζει, που δεν έχει σύστημα γι αυτόν κτλ. Και κάθε χρόνο τα ίδια! Στο τέλος σταματάει το μπάσκετ ‘’αδικημένος’’ ή πάει 4 κατηγορίες παρακάτω να παίξει, που κι εκεί όμως κάτι θα του φταίει και κάποιος θα τον αδικεί πάλι…
11. Ο ‘’έμπειρος’’. Βρίσκεται στη δύση της καριέρας του. Προπονείται στο δικό του ρυθμό, ώστε να είναι φρέσκος και αποδοτικός. Χρησιμοποιεί το μυαλό του στο παιχνίδι και ξέρεις ότι αυτό που μπορεί θα το κάνει με συνέπεια. Περισσότερο τον ενδιαφέρει να τον αντιμετωπίζεις με σεβασμό και αξιοπρέπεια παρά το πόσο χρόνο συμμετοχής θα έχει. Είναι αυτονόητο ότι κρατάει ισορροπίες εντός κι εκτός τεσσάρων γραμμών…
12. Ο ‘’οικογενειάρχης’’. Συχνή περίπτωση στις μικρές κατηγορίες. Αγαπάει το μπάσκετ, κάνει ότι μπορεί για να είναι συνεπής, όμως οι υποχρεώσεις του δεν τον αφήνουν. Χάνει προπονήσεις, λείπει διήμερα και τριήμερα και σίγουρα Χριστούγεννα, Πάσχα και μεταβατική περίοδο δεν μπορείς να τον υπολογίζεις και ιδιαίτερα…
14. Ο ‘’ταλαντούχος’’ μικρός. Βράζει το αίμα του, δουλεύει ασταμάτητα και ονειρεύεται μια λαμπρή καριέρα. Σέβεται τα λεπτά συμμετοχής που του δίνει ο προπονητής του και λειτουργεί σαν σφουγγάρι σε όσα συμβαίνουν γύρω του εντός κι εκτός γηπέδου. Προσπαθεί να είναι συνεπής και στο τμήμα που ανήκει ηλικιακά (πχ εφηβικό), χωρίς να βεντετίζει και να υποτιμάει τη διαδικασία εκεί.
15. Ο ‘’κακής νοοτροπίας’’ μικρός. Με το που τον καλείς στο αντρικό νομίζει ότι πρέπει να παίξει και 5άδα εκεί! Πιστεύει ότι είναι ο Γκάλης και ο Τζόρνταν μαζί και ότι το μπάσκετ είναι μόνο τρίποντα και σορτσάκια μέχρι τον αστράγαλο. Δεν δέχεται εύκολα παρατηρήσεις και αντιδρά σε οτιδήποτε αντίθετο με το σκεπτικό του. Υποτιμάει τους συνομηλίκους του και θεωρεί αγγαρεία το να παίζει μαζί τους. Αν μάλιστα σε όλα αυτά υπάρχει και μπαμπάς που σιγοντάρει, τότε η ιστορία του μικρού είναι μάλλον τελειωμένη…
Κλείνοντας, θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν όλοι την δυσκολία της δουλειάς του προπονητή στο μπάσκετ. Το δύσκολο δεν είναι να επιλέξεις το κατάλληλο σύστημα για την ομάδα σου αλλά να καταφέρεις να διαχειριστείς τόσους διαφορετικούς χαρακτήρες και ταυτόχρονα να πρέπει να αποφασίζεις γρήγορα και σωστά για ότι αφορά την ομάδα μέσα και κάποιες φορές έξω από το παιχνίδι.
Το επάγγελμα του προπονητή ‘’κάποιοι’’ έχουν ξεχάσει πόσο σημαντικό είναι ή προσπαθούν να το απαξιώσουν για ευνόητους λόγους! Προσωπικά πιστεύω ότι η προπονητική στο μπάσκετ δεν συγκρίνεται με κανένα άλλο άθλημα. Είναι συνδυασμός πολλών πραγμάτων μαζί, πολλών ικανοτήτων καθώς και πολλών ιδιαιτεροτήτων. Δεν είναι τυχαίο που στις ΗΠΑ και ειδικά στο NCAA, εκεί όπου το μπάσκετ είναι στην ιδανική του κατάσταση, ο προπονητής είναι ξεχωριστός, αξιοσέβαστος και αληθινά σημαντικός.
Δεσποτάκης Μάριος
Basketball Coach
