Στο χώρο μας
είναι γνωστό ότι τα πάντα κρίνονται από το αποτέλεσμα. Αυτό δεν είναι και τόσο
κακό, αρκεί να ξέρουμε ποιο αποτέλεσμα είναι αυτό που πρέπει να μας ενδιαφέρει
και ποιο όχι. Ας μιλήσουμε για μπάσκετ και προπονητική λοιπόν, αν και το ίδιο ισχύει σε όλους τους
τομείς της ζωής μας, επαγγελματικούς, κοινωνικούς ακόμα και προσωπικούς...
Στην Ελλάδα, όλοι κρίνονται πολύ γρήγορα. Οι παίκτες από την πρώτη μέρα που θα βρεθούν στην νέα τους ομάδα. Οι προπονητές συχνά από το πρώτο τους φιλικό παιχνίδι. Οι διαιτητές από το πρώτο τους σφύριγμα. Τα συμπεράσματα που βγαίνουν, συχνά καθορίζουν σοβαρές αποφάσεις, συμπεριφορές και τελικά καθορίζουν χρονιές ολόκληρες.
Στο δικό μας επάγγελμα, τη προπονητική, τα πάντα είναι στον αέρα. Αναλαμβάνοντας μια ομάδα, το πρώτο πράγμα που πρέπει να γίνει είναι η εφαρμογή της νέας φιλοσοφίας, του τρόπου δουλειάς, της νοοτροπίας και φυσικά της πειθαρχίας! Αυτά χρειάζεται χρόνος για να εμπεδωθούν από τους παίκτες, τους ανθρώπους της ομάδας, ακόμα και από τους φιλάθλους. Στη χώρα μας όμως σπάνια σε αφήνει κάποιος να εφαρμόσεις όλα αυτά σε βάθος χρόνου. Αυτό συμβαίνει γιατί, εκτός από τον χρόνο χρειάζεται κόπος και τις περισσότερες φορές αγωνιστικό κόστος. Αγωνιστικό κόστος σημαίνει ότι ειδικά σε μια καινούρια ομάδα, κάποιες κακές εμφανίσεις κι ενδεχομένως κάποιες ήττες θα πρέπει να θεωρούνται φυσιολογικά και να διαχειριζονται σωστά και με υπομονή.
Ας δούμε τον Παναθηναϊκό στο αντρικό μπάσκετ. Για πολλά χρόνια ο κύριος Γιαννακόπουλος ξόδευε τεράστια ποσά χωρίς κανένα αγωνιστικό αντίκρισμα. Συνεχείς αλλαγές προπονητών και παικτών ,χωρίς ουσία και προγραμματισμό. Εκεί αποφάσισε να εμπιστευτεί την ομάδα στον Ομπράντοβιτς, με προγραμματισμό 10ετίας. Θυμάμαι σαν σήμερα τις δηλώσεις του προέδρου του ΠΑΟ να λέει ότι ''ο προπονητής θα μείνει εδώ για 10 χρόνια ότι αποτελέσματα και να φέρει''. Νομίζω ότι είναι περιττό να αναλύσουμε τα 10 αυτά χρόνια από πλευράς τίτλων. Το πιο σημαντικό για μένα ως προπονητής είναι ότι ο ΠΑΟ παίζει το καλύτερο και πιο αυτοματοποιημένο μπάσκετ στη Ευρωπη τα τελευταία 5-6 χρόνια και αυτό θα συνεχιστεί, ακόμα και αν απολέσει κάποιους τίτλους κάποια στιγμή στο άμεσο μέλλον. Τι έκανε ο Ομπράντοβιτς? Έχοντας σιγουριά, έχτισε σιγά σιγά την φιλοσοφία του και κατάφερε να δημιουργήσει κάτι μοναδικό. Χρησιμοποίησε τις εμπειρίες της κάθε χρονιάς με μοναδικό τρόπο για να βελτιώνει την ομάδα του και τους παίκτες του. Κάθε χρόνο οι προσθαφαιρέσεις ήταν μελετημένες και ουσιαστικές.
Το μεγαλύτερο μπράβο ανήκει στη διοίκηση της ομάδας και όχι στον Ομπράντοβιτς. Ο coach είναι γνωστός και καταξιωμένος, αλλά σε πολλές ομάδες θα είχε πρόβλημα αν είχε χάσει κάποιο ντέρμπυ ή είχε χάσει κάποιο τίτλο στο τέλος της χρονιάς. Στον ΠΑΟ όμως τα πράγματα λειτουργούν διαφορετικά και η διάρκεια είναι αυτό που μετράει.
Ποιες άλλες ομάδες στη Ελλάδα το έχουν επιχειρήσει αυτό?
Ελάχιστες. Ο Άρης στη 10ετια του 1980 με τον Ιωαννίδη έκανε κάτι παρόμοιο και απέδωσε με ρπωταθλήματα και πολύ καλές πορείες στην Ευρώπη. Το Περιστέρι έκανε το ίδιο με τον Πεδουλάκη, όπου η ομάδα των Δυτικών προαστίων έφτασε μια ανάσα από το να πάρει το πρωτάθλημα κάπου στις αρχές του 2000 αν δεν κάνω λάθος και είχε καλή Ευρωπαική παρουσία! Από εκεί και πέρα τίποτα…
Στην Αμερική, ειδικά στα κολέγια, οι προπονητές δουλεύουν συνεχόμενα χρόνια στις ομάδες τους. Εφαρμόζουν το πρόγραμμά τους και έχουν το χρόνο να βελτιώσουν τις ατέλειες και τα λύνουν σωστά τα προβλήματα που παρουσιάζονται. Στο αγγλικό ποδόσφαιρο οι σύλλογοι εμπιστεύονται τους προπονητές τους. Ο Βενγκέρ όταν πήγε στην Άρσεναλ ήταν άσημος, όμως την έφτασε πολύ ψηλά αφού δούλεψε για πολλά χρόνια εκεί. Ο Φεργκιουσον έμεινε στη μεγάλη Μάντσεστερ ακόμα και τις εποχές όπου η ομάδα παρέπαιε… Κάτι θα ξέρουν όλοι αυτοί που διαχειρίζονται μεγάλες ομάδες με τεράστια ιστορία και απίστευτες επιτυχίες!
Επανέρχομαι στα δικά μας λέγοντας ότι μακάρι να αλλάξει κάποια στιγμή και η ελληνική νοοτροπία. Μόνο κέρδος θα έχουμε από αυτό, σε όλα τα επίπεδα. Πιστεύω ότι η ποιότητά μας ως λαός είναι αρκετά υψηλή και αδικούμε τον εαυτό μας λειτουργώντας συχνά πρόχειρα και χωρίς ώριμη σκέψη. Είναι πολύ σοφή η έκφραση ''όταν χάνεις την υπομονή σου χάνεις και την κρίση σου...''!
Θα κλείσω αναφέροντας έναν λόγο για τον οποίο θα μπορούσε κάποιος να χάσει την υπομονή του, ειδικά στον χώρο του αθλητισμού: η μειωμένη προσπάθεια και η αδιαφορία! Μεγάλο θέμα για ανάλυση, το οποίο έχει πολλές παραμέτρους και είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον να ασχοληθούμε άμεσα.
Δεσποτάκης Μάριος
Basketball Coach