Όλοι γνωρίζουμε ότι το σώμα μας έχει ανάγκη από θρεπτικά συστατικά,
για να αναπτυχθεί σωστά και ότι ορισμένα από αυτά είναι απαραίτητα και
ιδιαίτερα σημαντικά. Υπάρχουν αρκετές μελέτες που υποστηρίζουν όλα τα
παραπάνω.Σήμερα, πέρα από τις μελέτες που αφορούν γενικότερα στο σώμα
μας, γίνονται όλο και περισσότερες μελέτες σχετικά με τα θρεπτικά
συστατικά, που είναι σημαντικά και για τον εγκέφαλο.Η καλή λειτουργία του εγκεφάλου είναι ένας πολύπλοκος μηχανισμός που εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Σ ’αυτούς συμπεριλαμβάνονται η υγιεινή διατροφή και κυρίως η διατροφή με ορισμένα απαραίτητα και σημαντικά θρεπτικά συστατικά, η φροντίδα από το περιβάλλον μας, η κοινωνική στήριξη, η καλή εκπαίδευση.
Μπορούμε όμως να βοηθήσουμε, επηρεάζοντας ορισμένους παράγοντες όπως είναι η διατροφή και η εκπαίδευση.
Ο εγκέφαλος χρειάζεται τροφή σε όλη τη διάρκεια της ζωής. Δεδομένου, ότι δεν μπορεί να «αποθηκεύσει» ενέργεια, πρέπει να «τροφοδοτείται» συνεχώς ορισμένα θρεπτικά συστατικά.
Ανάμεσα στα συστατικά, που είναι σημαντικά για τον εγκέφαλο συμπεριλαμβάνονται τα πολυακόρεστα ω-3, λιπαρά οξέα ALA, DHA, EPA, οι βιταμίνες-Β και ορισμένα ιχνοστοιχεία όπως είναι ο σίδηρος και το ιώδιο.
Το 60% του βάρους των στερεών συστατικών του εγκεφάλου είναι λιπαρά και από αυτά ένα μεγάλο μέρος είναι πολυακόρεστα ω-3 λιπαρά.
Το ALA είναι ένα απαραίτητο λιπαρό οξύ το οποίο δεν μπορεί να συνθέσει ο οργανισμός μας και ως εκ τούτου πρέπει να λαμβάνεται μέσω της διατροφής. Το ALA βρίσκεται φυσιολογικά στα φυτικά έλαια και μπορεί να μετατραπεί σε DHA και EPA στον οργανισμό, αλλά η μετατροπή αυτή δεν είναι επαρκής γι’ αυτό πρέπει και αυτά τα λιπαρά οξέα να παραλαμβάνονται από την διατροφή.
Tο DHA συχνά περιγράφεται σαν δομικό συστατικό του εγκεφάλου, όπως το ασβέστιο είναι δομικό συστατικό των οστών.
Το DHA και το ALA βρίσκονται στις κυτταρικές μεμβράνες, δίνοντάς τους ελαστικότητα και διευκολύνοντας την νευροδιαβίβαση. Βρίσκονται επίσης στο περίβλημα της μυελίνης, η οποία είναι η «μονωτική στοιβάδα» , που βοηθάει να γίνεται αποτελεσματικότερα η μεταβίβαση πληροφοριών μεταξύ των κυττάρων του εγκεφάλου.
Οι βιταμίνες-Β απαιτούνται για τη λειτουργία του εγκεφάλου γιατί χρειάζονται για την παραγωγή και την λειτουργία των νευροδιαβιβαστών. Οι νευροδιαβιβαστές είναι οι «μεταφορείς» των μηνυμάτων που εκπέμπονται από τα εγκεφαλικά κύτταρα και συνεπώς βοηθούν στην ομαλή επικοινωνία .
Επιπλέον, οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, επιδρούν έμμεσα γιατί επηρεάζουν την παροχή ενέργειας στον εγκέφαλο.
Είναι σημαντικό να προσλαμβάνουμε, την συνιστώμενη ποσότητα DHA, ALA και βιταμινών-Β σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας, όπως συστήνεται από εθνικές και διεθνείς οδηγίες.
Οι μελέτες που έχουν γίνει δείχνουν, ότι ο γενικός πληθυσμός δεν προσλαμβάνει τις συνιστώμενες ποσότητες των ω-3 λιπαρών από ψάρια EPA και DHA. Αυτό φαίνεται από τις επιδημιολογικές μελέτες που αποδεικνύουν την χαμηλή κατανάλωση ψαριών
Η κατανάλωση βιταμίνης Β είναι χαμηλότερη της συνιστώμενης σε ό,τι αφορά το φολικό οξύ.
Συνεπώς, τρόφιμα εμπλουτισμένα με πολυακόρεστα ω-3 λιπαρά, όπως το ALA, το DHA και το EPA και με βιταμίνες – Β, μπορούν να μας βοηθήσουν να αυξήσουμε την πρόσληψη αυτών των σημαντικών θρεπτικών συστατικών.
Ας μη ξεχνάμε ότι, από την παιδική ηλικία μέχρι την ενηλικίωση γίνονται νέες συνάψεις (συνδέσεις) μεταξύ των κυττάρων στον εγκέφαλο, με συνέπεια (να εμφανίζονται) νέες ικανότητες, όπως για παράδειγμα να μάθει κάποιος να παίζει πιάνο στα 40.
Είναι λοιπόν σαφές, ότι η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο και για τον εγκέφαλό μας.
Αρθρογράφος: Ιορδάνης Ψωμόπουλος Διαιτολόγος - Διατροφολόγος
